Иймонсизда шарму ҳаё бўлмайди

Иймонсизлик шарм-ҳаёни, ахлоқ-одобни, меҳр-оқибатни унутишга олиб келади. Инсон юрагида разолат уруғи илдиз отгач, бундай одам бу дунёни ҳам, у дунёни ҳам унутади, унинг ўзи иймон нури билан эмас, ҳасад алангаси билан ёнади. Разолат баданини чирмаб олган одамнинг умри қумга тўкилган сувдай кечади.

Иймонсизларни нима ва қандай ҳолатлар рағбатлантириб туради, деган савол туғилади. Аввало, андишанинг отини қўрқоқ қўйма, деган мақолга эътибор берайлик. Андишали одам иймонсиз кўз ўнгида доимо қўрқоқ туйилади. Бирор одам иймонсизларча иш тутса, бошқа иймонли одам ўзини шунчалик оғир ва андишали тутади. Бу нарса иймонсизни янада кўпайтиради ва ғайратига ғайрат, нафсига қанот бағишлайди. У ҳужумни, зуғумни кучайтиради. Иймонли одам чекинган сари, ўз инсонийлиги ва олижаноблигини кўрсатган сари иймонсиз бостириб кела бошлайди. Бундай ҳолатларни кўп маротаба кечирган иймонсиз бунга ўрганиб қолади ва ўз ҳаёт тарзини худди шундай хатти-ҳаракат эвазига кўришга одатланади.

Иймонсизларнинг ҳатда ўз феълига яраша қаршиликка учрамасликлари уларни пировард оқибатдажаҳолат ботқоғига судраб кетади. Бундай кишиларнинг умр кўзи эгаси кўчиб кетган ҳовлидай ҳувиллаб, одамлар меҳри ва садоқатидан маҳрум бўлган қутирган итдай беҳаловат ўтади.

Одамлар орасида одамгарчиликдан, иймондан жудо бўлиб яшашдан ёмони йўқ. Бундай шахсларни одамлар ҳурмат қилмайди, улардан ёввойи ҳайвондан қўрққандай қўрқади, уларга раҳм-шафқат қилмайди, улардан нафратланади, улар билан мулоқотдан ижирғаниб, ўзини олиб қочади.

Тилаб Маҳмудовнинг “Комиллик асрорлари” китобидан.